“Door drugs raakte ik mezelf kwijt”  

Geweld, drugs, verkeerde vrienden. En uiteindelijk een misdrijf met seksualiteit. De problemen van cliënt Jason (32) stapelden zich de afgelopen jaren op. Hij kwam in de gevangenis en is sinds twee jaar bij Trajectum. Hij vertelt hoe hij hier aan zijn agressie en frustratie werkt. “Nu herken ik mijn gevoel al aan de kleinste signalen in mijn lijf. Ik krop het niet meer op, maar praat erover.”  

Bij Trajectum kreeg Jason verschillende soorten therapie, zoals vaktherapie. Bij vaktherapie draait het allemaal om dingen doen en ervaren. De therapeuten gebruiken daar verschillende manieren voor. Zo waren er bij psychomotorisch therapeut Corola bewegingsoefeningen. En bij dramatherapeut Marjoke leerde Jason met bijvoorbeeld improvisatie-oefeningen en rollenspellen hoe hij in elkaar zat.  
“Wat héb ik hieraan?”, dacht Jason toen hij bij Trajectum kwam. “De therapieën voelden in het begin echt onnozel. Dan stond ik bijvoorbeeld met een groepje andere cliënten een ontspanningsoefening te doen en dan dacht ik: wat dóe ik hier? Toen wist ik nog niet dat ik echt geholpen ging worden.”  

Drugs en criminele dingen

Want de problemen waaraan Jason wordt geholpen, stapelden zich de afgelopen jaren op. Jason: “Ik gebruikte drugs, waardoor ik mezelf kwijtraakte. Ik had mijn emoties en gevoelens niet onder controle. Alle strafbare dingen die ik heb gedaan, komen daardoor. 
Uiteindelijk deed ik iets wat echt niet kan. Wat ik heb gedaan vertel ik liever niet, maar het heeft met seksualiteit te maken. Ik kreeg TBS met voorwaarden. Mijn gevangenisstraf heb ik uitgezeten, en sinds twee jaar ben ik bij Trajectum.”  
Behandelaar Marjoke vult aan: “Jason had een normale jeugd. Toch kwam hij in de problemen. Hij kon slecht omgaan met spanning en tegenslagen. Dat werd nog veel erger door zijn verslaving. Zijn opgekropte gevoelens uitte hij op de verkeerde manier: samen met vrienden ging hij criminele dingen doen. 
 

“In het begin bij Trajectum dacht ik: wat dóe ik hier?” 
 

Niet opkroppen 

Bij Trajectum leert Jason nu hoe hij met die negatieve gevoelens om moet gaan. Jason: “Als er veel ellende samenkomt, barst ik uit elkaar van woede. Ik leer nu om het niet op te kroppen, maar erover te praten.”
Daarvoor heeft Jason al veel soorten therapie gehad. Een van de therapieën die hem goed heeft geholpen, is dramatherapie. Marjoke: “Dan onderzoek je welke gevoelens er allemaal zijn en welke jij hebt. Veel cliënten voelen zich boos, maar daar zit dan bijvoorbeeld verdriet of schaamte onder. Ook Jason kwam hier via therapie-oefeningen achter. Samen met andere cliënten deed hij rollenspellen. Hij herkende verschillende houdingen en gezichtsuitdrukkingen. Bij anderen, maar ook bij zichzelf.”

Spanning in het lijf 

Ook kreeg Jason psychomotorische therapie (PMT). Behandelaar Corola vertelt: “Hij leerde hier om zich bewust te zijn van emoties en gevoelens. En dan vooral in combinatie met signalen in zijn lichaam. Tijdens zo’n oefening vroegen we ons af: wat voel je nou eigenlijk? Is het stress, angst of frustratie? En waar in je lijf voel je dit? Daarna maakten we een soort lijntje tussen zijn lijf en zijn hoofd. Door de gevoelens te herkennen, kon hij er beter mee omgaan.” 
Jason: “In het begin vond ik deze oefeningen kinderachtig. Maar daarna leerde ik dat het me hielp. Nu herken ik mijn angst, boosheid en frustratie al aan de kleinste signalen. Ik heb mezelf helemaal uitgeplozen."

“Nu herken ik mijn angst, boosheid en frustratie al aan de kleinste signalen”
 

Gebruiksaanwijzing

Het gaat goed met Jason. Hij moet nog een tijdje bij Trajectum blijven, maar hij heeft al veel stappen gezet. “Vroeger hield ik alles in mijn hoofd, nu deel ik het met anderen. Ik ga anders met dingen om. Bij je behandeling krijg je een soort basisgebruiksaanwijzing, die je moet aanpassen aan jezelf.” 
Marjoke: “Sinds kort heeft Jason wat meer vrijheid. Hij heeft een eigen appartement, kookt, gaat zelf naar afspraken toe. Ook doet hij een opleiding, waar hij ontzettend trots op is. Sommige weekenden gaat hij naar huis. Daar geniet hij van. 
In het begin van de behandeling verzette hij zich. Dan ging hij in discussie of bleef hij maar klagen. Maar daarna sloeg het om. Hij doet het heel goed.”

Normaal leven

En of het Jason na zijn behandeling lukt op het rechte pad te blijven? Corola: “Ik denk het wel. Maar dan moet hij wel van de drugs afblijven. Als hij dat doet, kan hij weer in de problemen komen. De mensen waar hij vroeger mee omging, die spreekt hij niet meer. Dat scheelt.” 
Jason wil in elk geval nooit meer terugkomen. “Ik wil deze periode een plek geven in mijn hoofd, en een nieuw leven opbouwen. Een normaal leven, zonder criminaliteit. Over de lastige dingen wil ik controle hebben. Ik zou graag een leuke baan willen, een gezin, een knusse woonplek. En normale types om me heen. Ik denk dat het goedkomt."